Rekabet Kurulu (RK) yıllık raporu yayınlandı.
Kurum internet sitesinde yayınlanan açıklama aşağıda bulunuyor:
Rekabet Kurumunun 2019 yılı faaliyetleri incelendiğinde, ilgili yılda toplam 312 adet dosyanın
sonuçlandırıldığı görülmektedir. 2018 yılında karara bağlanan dosya sayısının toplam 355
olduğu dikkate alındığında, 2019 yılında sonuçlandırılan toplam dosya sayısında bir önceki
yıla nazaran yaklaşık %12 oranında bir azalış olduğu ifade edilebilecektir.
2019 yılında Kurul tarafından sonuçlandırılmış olan 312 adet dosyanın konuları itibarıyla
dağılımı incelendiğinde, bu dosyalardan 69 adedinin rekabet ihlallerine, 35 adedinin
muafiyet/menfi tespit başvurularına, 208 adedinin ise birleşme/devralma/ortak girişim/
özelleştirme işlemlerine ilişkin olduğu görülmektedir. Bu dağılım 2018 yılı ile karşılaştırmalı
olarak ele alındığında rekabet ihlali dosyalarının sayısının 88’den 69’a, menfi tespit/muafiyet
dosyalarının sayısının 44’ten 35’e, birleşme/devralma/özelleştirme işlemlerine ilişkin
dosya sayısının ise 223’ten 208’e gerilediği görülmektedir. Bu çerçevede, 2019 yılında
sonuçlandırılan toplam dosya sayısında önceki yıla kıyasla gözlenen 43 adetlik azalışın 19
dosyaya tekabül eden %44,19’luk kısmının rekabet ihlallerine ilişkin dosyalardaki azalıştan,
dokuz dosyaya tekabül eden %20,93’lük kısmının menfi tespit/muafiyet dosyalarındaki
azalıştan, 15 dosyaya tekabül eden %34,88’lik kısmının ise birleşme/devralma/ortak girişim/
özelleştirme işlemlerine ilişkin dosyaların sayısındaki azalıştan oluştuğu ifade edilebilecektir.
2019 yılında Kanun’un 4. ve/veya 6. maddelerinin ihlal edildiği iddiasına ilişkin olarak
yürütülen önaraştırma veya soruşturma süreçleri sonunda nihai karara bağlanan dosya
sayısı 69 olarak gerçekleşmiştir. 2019 yılında rekabet ihlali incelemelerine en çok konu
olan sektörler gıda, tarım, ormancılık, balıkçılık, hayvancılık; ulaştırma, taşıt ve hizmetleri;
ilaç, sağlık ve tıbbi malzeme; bilgi ve iletişim teknolojileri ile petrol ve petrokimya sektörleri
olmuştur. Bu beş ana sektörün Rekabet Kurulunun 2019 yılında karara bağladığı rekabet
ihlali dosyaları içindeki payı yaklaşık %61’dir.
2019 yılında Kanun’un 4. ve/veya 6. maddelerinin ihlal edildiği iddiasına ilişkin olarak karara
bağlanan 69 adet dosyanın on adedi re’sen incelenmiştir. Diğer bir ifadeyle, 2019 yılında
karara bağlanan rekabet ihlali dosyalarının yaklaşık %15’i re’sen incelenen dosyalardan
oluşmaktadır. Re’sen incelenen rekabet ihlali dosyalarının sekiz adedi Kanun’un 4.
maddesinin, bir adedi Kanun’un 6. maddesinin, bir adedi ise Kanun’un 7. maddesinin
ihlaline ilişkindir. 2019 yılında re’sen başlatılan rekabet ihlali dosyalarının tüm rekabet
ihlali dosyalarının içindeki payı göz önünde bulundurulduğunda Kurulun önalıcı (proaktif)
yaklaşımını sürdürdüğü ifade edilebilecektir.
2019 yılında karara bağlanan rekabet ihlali dosyalarının ilgili oldukları Kanun maddeleri
itibarıyla dağılımı incelendiğinde; bunların 30 adedinin Kanun’un 4. maddesinin, 26 adedinin
Kanun’un 6. maddesinin, 13 adedinin Kanun’un 4. ve 6. maddelerinin ihlal edildiği iddiasına
ilişkin olduğu görülmektedir. Bu çerçevede 2019 yılında da, geçmiş beş yıllık dönemde
olduğu gibi, Kanun’un 4. maddesinin ihlal edildiği iddiasını içeren dosyaların rekabet ihlali
dosyaları içindeki payının Kanun’un 6. maddesinin ihlal edildiği iddiasını içeren dosyaların
payına kıyasla daha fazla olduğu anlaşılmaktadır. Kanun’un 4. maddesinin ihlal edildiği iddiasını
içeren toplam 43 adet dosyanın ise 23 adedi yatay anlaşmalara, 18 adedi dikey anlaşmalara
ilişkindir. İki adet dosyada ise hem yatay hem de dikey anlaşmalar konu edilmiştir.
Rekabet Kurulunun rekabet ihlali dosyalarına ilişkin olarak aldığı kararlara bakıldığında, 69
adet karardan 54 adedinin önaraştırma, 15 adedinin ise soruşturma sonucunda alındığı
görülmektedir. Soruşturma sonucunda alınan kararların beş adedinde dosya konusu
iddialar reddedilmiş olup, 10 adedinde ise teşebbüslere idari para cezası uygulanmasına
hükmedilmiştir.
2019 yılında Rekabet Kurulu tarafından toplam 35 adet muafiyet/menfi tespit başvurusu
sonuçlandırılmıştır. 2018 yılıyla karşılaştırmalı olarak değerlendirildiğinde, 2019 yılında
karara bağlanan menfi tespit/muafiyet dosyası sayısında bir önceki yıla nazaran %20,5
oranında bir azalış gerçekleşmiş olduğu söylenebilecektir. 2019 yılında neticelendirilen 35
adet başvurudan sekiz adedi menfi tespit başvurusu olup, bu başvuruların altısında menfi
tespit verilmiştir. 2019 yılında sonuçlandırılan 27 adet muafiyet başvurusundan ise 24
adedi başvuruya konu olan anlaşmanın grup muafiyetinden ve/veya bireysel muafiyetten
yararlandığı yönündeki Kurul kararıyla sonuçlandırılmış olup, bu başvurulardan bir
adedinde ise başvuruya konu anlaşmaya muafiyet tanınmamıştır. İki adet kararda ise daha
önce muafiyet tanınmış anlaşmalara ilişkin muafiyetin geri alınması söz konusu olmuştur.
Muafiyet/menfi tespit dosyalarının sektörlere göre dağılımına bakıldığında, ilaç, sağlık ve
tıbbi malzeme; finans; ulaştırma ve taşıt hizmetleri; enerji ile sigorta sektörlerinin menfi
tespit/muafiyet incelemesine en çok konu olan sektörler olduğu ve bu alandaki dosyaların
yaklaşık %60 oranındaki kısmının bu sektörlere ilişkin olduğu anlaşılmaktadır.
2019 yılında 208 adet birleşme ve devralma başvurusu karara bağlanmıştır. 2018 yılına
kıyasla bu alanda sonuçlandırılan dosyaların sayısında yaklaşık %7 oranında bir azalma
söz konusu olmuştur. Ulaştırma, taşıt ve hizmetleri; kimyasal ürünler; enerji; gıda, tarım,
ormancılık, balıkçılık, hayvancılık ile bilgi ve iletişim teknolojileri sektörleri en çok birleşme
devralma işlemine konu olan sektörler olup, bu beş sektörün başvurular içindeki toplam
payı yaklaşık %47,60’tır. Başvuruya konu işlemlerin niteliğine bakıldığında, 208 işlemden
işlemlerin yaklaşık %67’sine tekabül eden 140 adedinin devralma işlemi, yaklaşık %32’ine
tekabül eden 66 adedinin ortak girişim kurulması işlemi olduğu görülmektedir. 2019
yılında ayrıca bir adet birleşme işlemi ve bir adet özelleştirme işlemi sonuçlandırılmıştır.
Bu çerçevede, Kurul kararına konu olan işlemlerin niteliğine ilişkin dağılımın son beş yıllık
dönemdeki her bir yılda birbirine benzer şekilde gerçekleştiği ve bunların çoğunu devralma
işlemlerine ilişkin kararların oluşturduğu ifade edilebilecektir. Kurul kararlarının sonuçlarına
bakıldığında 185 adet işleme koşulsuz izin verildiği, iki adet işleme ise koşullu izin verildiği
anlaşılmaktadır. 21 adet işlem ise kapsam dışı ya da eşik altı olarak değerlendirilmiştir.
2019 yılı içerisinde neticelendirilen dosyalar bağlamında teşebbüslere rekabet ihlalinde
bulundukları tespitiyle Kanun’un 16. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca toplam 237.674.115
TL idari para cezası verilmiştir. Teşebbüslere verilen bu para cezasının 228.733.560 TL
tutarındaki kısmı Kanun’un 4. maddesinin ihlali nedeniyle, 8.940.555 TL tutarındaki kısmı
ise Kanun’un 6. maddesinin ihlali nedeniyle verilmiştir. Buna ilaveten 2019 yılında yerinde
incelemede yanlış ya da yanıltıcı bilgi verilmesi nedeniyle Kanun’un 16. maddesinin birinci
fıkrasının (c) bendi uyarınca 826.106 TL ve yerinde incelemenin engellenmesi nedeniyle
38.116.077 TL tutarındaki kısmı Kanun’un 16. maddesinin ilk fıkrasının (d) bendi uyarınca,
4.522.657 TL tutarındaki kısmı ise Kanun’un 17. maddesinin ilk fıkrasının (b) bendi uyarınca
olmak üzere toplam 42.638.734 TL idari para cezası verilmiştir.
2019 yılında rekabet hukuku kurallarının ihlali nedeniyle Kanun’un 16. maddesinin üçüncü
fıkrası uyarınca verilen cezaların sektörel dağılımı incelendiğinde 156,7 milyon TL idari para
cezası uygulanmış olan gıda, tarım, hayvancılık ve balıkçılık sektörünün en yüksek para cezası
uygulanan sektör olduğu görülmektedir. Bunu 61,5 milyon TL idari para cezası uygulanmış
olan bilgi ve iletişim teknolojileri sektörü izlemektedir. Bu iki sektöre yönelik para cezası,
2019 yılında rekabet ihlallerine yönelik olarak verilen toplam para cezasının yaklaşık %92’sini
teşkil etmektedir. Bu sektörleri 10,5 milyon TL ile ulaştırma, taşıt ve hizmetleri sektörü, 6,7
milyon TL ile elektronik ürünler sektörü, 2 milyon TL ile ilaç, sağlık ve tıbbi malzeme sektörü
ve 0,3 milyon TL ile mesleki, bilimsel ve teknik faaliyetler sektörü izlemektedir.
2019 yılında, mesleki konulara ilişkin Kurul kararlarına karşı açılmış olan davalardan toplam
71 adet dava neticelenmiştir. Bu davalardan 61 adedi, bir diğer deyişle %85,92’si Kurum
lehine sonuçlanmış bulunmaktadır.
< 06.03.2020 diğer haberleri için tıklayınız.
